หาสาเหตุ ปัญหาตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้นเกิดจากอะไร พร้อมวิธีแก้ไข

ปัจจุบันนี้ การผ่าตัดทำตาสองชั้นยังคงได้รับความนิยมสูง เพราะช่วยให้ดวงตาดูกลมโต แก้ไขปัญหาตาชั้นเดียว ชั้นตาหลบใน ตาสองข้างไม่เท่ากัน รวมถึงปัญหาตาปรือหรือหนังตาตกได้เป็นอย่างดี เสริมให้ดวงตาดูสดใสได้มากขึ้น ทั้งนี้ การศัลยกรรมตาสองชั้นอาจเกิดผลข้างเคียงตามมา โดยหนึ่งในความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้หลังจากทำตาสองชั้น คือ “ภาวะเปลือกตาปลิ้น” ซึ่งหากไม่รีบแก้ไข อาจเป็นอันตรายต่อดวงตาได้ 

สำหรับใครที่กำลังวางแผนทำตาสองชั้นแล้วกังวลใจเรื่องตาปลิ้น หรือประสบปัญหาทำตาสองชั้นแล้วตาปลิ้น บทความนี้ Saonanon Clinic ได้รวบรวมข้อมูลถึงสาเหตุ อาการ และวิธีการรักษาตาปลิ้นมาให้แล้ว 

ตาปลิ้นมีลักษณะอย่างไร

ตาปลิ้น (Ectropion) คือภาวะที่เปลือกตาบนปลิ้นออกมา หรือม้วนออกมาจนเห็นเนื้อเปลือกตาสีแดงข้างใน  โดยอาการตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้น มักเกิดจากการที่แพทย์เย็บชั้นตาสูงเกินไป ทำให้เบ้าตาดูลึก ขนตาชี้ขึ้น ตาดูเลิกจนสังเกตเห็นได้ชัด หลับตาไม่สนิท เห็นพื้นที่สีขาวในตาเยอะ หรือเห็นมุมหางตาเยอะ จนทำให้ตาดูลอย ไม่สวยงาม ซึ่งหากปล่อยไว้นานและไม่รีบทำการแก้ไข จะส่งผลให้เกิดอันตรายต่อดวงตาได้

สาเหตุทำตาสองชั้นแล้วตาปลิ้น

ปัญหาทำตาสองชั้นแล้วตาปลิ้นนั้น เกิดขึ้นได้จากสาเหตุดังต่อไปนี้

• ผ่าตัดทำตาสองชั้นโดยแพทย์ที่ไม่มีความชำนาญมากพอ จึงใช้เทคนิคการผ่าตัดที่ไม่เหมาะสม 

• มีการตัดเปลือกตาบนออกมากจนเกินไป เมื่อเย็บแผลจึงมีการดึงรั้งขอบตาบนจนตาปลิ้น

• อาจเกิดจากอุบัติเหตุหลังจากทำการผ่าตัดตาสองชั้น

• คนไข้ที่มีประวัติเป็นภูมิแพ้ ระคายเคืองง่าย อาจเกิดแผลบวมและตาปลิ้นออกมาหลังจากผ่าตัด
  

อาการบ่งบอกว่าอาจเกิดจากปัญหาตาปลิ้น

ปัญหาตาปลิ้นนั้นนอกจากจะทำให้ดูไม่สวยงามแล้ว ยังส่งผลให้เกิดอาการ หรือผลกระทบเกี่ยวกับการใช้งานดวงตาตามมาได้ด้วยเช่นกัน ดังนี้

1. การระคายเคืองตา

โดยปกติแล้วเนื้อเปลือกตาสีแดงจะต้องอยู่ด้านในดวงตา แต่เมื่อเกิดภาวะตาปลิ้น เปลือกตาจึงแบะ หรือม้วนออกมาด้านนอกตา ทำให้เปลือกตาต้องเผชิญกับฝุ่นและมลภาวะต่างๆ ได้โดยตรง ซึ่งส่งผลให้รู้สึกระคายเคืองตา และรู้สึกเจ็บตาได้ ให้สังเกตตนเองว่าหลังจากทำตาสองชั้นมีอาการระคายเคืองตา หรือมีน้ำเข้าตาในขณะที่ล้างหน้าหรือไม่ หากมีอาการดังกล่าวแสดงว่าเปลือกตาปิดได้ไม่สนิท และเริ่มมีภาวะตาปลิ้นแล้ว

2. น้ำตาไหลผิดปกติ

ปกติแล้วเมื่อต่อมน้ำตาผลิตน้ำตาออกมา น้ำตานั้นจะเคลือบผิวของดวงตา แล้วไหลออกทางรูระบายน้ำตา (Puncta) ในบริเวณขอบของเปลือกตาใกล้กับหัวตา แต่เมื่อเกิดภาวะตาปลิ้น เปลือกตาจะแบะออกจากดวงตา ทำให้น้ำตาไม่สามารถไหลไปที่รูระบายน้ำตาได้อย่างถูกต้อง

3. ตาไวต่อแสงและลม

ภาวะตาปลิ้นทำให้ผิวกระจกตาสัมผัสแสงและลมได้มากขึ้น จึงทำให้ตาไวต่อแสงและลม เกิดเป็นปัญหาแสบตา ไม่สามารถสู้แสงและลมได้

4. ตาแห้งขั้นรุนแรง

เปลือกตาที่ปลิ้นออกมา ทำให้สัมผัสแสงและลมได้มากขึ้น รวมไปถึงการระบายน้ำตาที่ไม่ถูกต้อง ส่งผลให้เกิดอาการตาแห้งขั้นรุนแรง เสี่ยงต่อการเกิดแผลที่กระจกตามากขึ้น

5. เยื่อบุตาอักเสบ

ภาวะตาปลิ้นอาจนำไปสู่การเกิดโรคเยื่อบุตาอักเสบ ซึ่งเป็นอาการอักเสบที่เกิดในเยื่อบุตาขาว จนทำให้ตาขาวเปลี่ยนจากสีขาวเป็นสีแดง หากอักเสบมากก็ยิ่งตาแดงมากเท่านั้น ร่วมกับอาการคันตาและเปลือกตา แสบร้อน หรือเป็นสะเก็ด

ตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้น อันตรายไหม

ภาวะตาปลิ้นหลังจากผ่าตัดทำตาสองชั้นเฉพาะเปลือกตาบนนั้นกรณีทำผ่าตัดด้วยแพทย์เฉพาะทางจะเกิดขึ้นได้น้อยมาก แต่พบได้มากขึ้นจากการที่แพทย์ที่ไม่ได้ฝึกหัดมาโดยตรง มาทำผ่าตัดชนิดนี้มากขึ้น

ดังนั้น ภาวะตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้นสามารถป้องกันได้โดยการเลือกทำตาสองชั้นกับแพทย์เฉพาะทางที่มีความชำนาญสูง หรือหากเกิดภาวะตาปลิ้นแล้ว ให้รีบพบแพทย์และทำการแก้ไขโดยเร็วที่สุด จะช่วยลดความเสี่ยงและอันตรายต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากภาวะตาปลิ้นได้

หากปล่อยให้ภาวะตาปลิ้นมีความรุนแรงมากขึ้น อาจเกิดการติดเชื้อที่กระจกตา ซึ่งนำไปสู่แผลที่กระจกตา และอาจทำให้เกิดความเสียหายระยะยาวได้ เนื่องจากเมื่อกระจกตาเป็นแผลแล้ว แสงจะไม่สามารถผ่านเข้าไปถึงส่วนที่เหลือของดวงตาได้ตามปกติ กล่าวได้ว่าการติดเชื้อจนเป็นแผลที่กระจกตาอาจทำให้การมองเห็นเสียหายอย่างรุนแรง 

แก้ไขปัญหาตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้นได้อย่างไร

ผู้ที่ทำตาสองชั้นแล้วตาปลิ้นนั้น สามารถแก้ไขได้ตามระดับความรุนแรงของอาการได้ดังนี้

วิธีแก้ไขตาปลิ้นโดยไม่ศัลยกรรม

กรณีนี้เกิดจากการบวม การอักเสบที่พบได้หลังการผ่าตัด หรือเกิดจากภูมิแพ้ จะพบว่าอาการไม่รุนแรงมาก ตาปลิ้นออกไม่มาก ภาวะตาปลิ้นลักษณะนี้เรียกว่าภาวะเปลือกตาปลิ้นปลอม (Psuedoectropion) สามารถแก้ไขตาปลิ้นได้โดยไม่ต้องผ่าตัดศัลยกรรม ให้ใช้การนวดคลึงเบาๆ บริเวณใต้ตา เพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและน้ำเหลือง ให้แผลเข้าที่ ลดแผลดึงรั้ง และลดบวมได้เร็วขึ้น 

นอกจากนี้หากมีประวัติเป็นภูมิแพ้ได้ง่าย สามารถรับประทานยารักษาภูมิแพ้และระคายเคืองร่วมด้วยได้ จะช่วยให้อาการตาปลิ้นค่อยๆ ดีขึ้น

วิธีแก้ไขตาปลิ้นโดยการศัลยกรรม

ภาวะตาปลิ้นออกมามากจนเห็นเนื้อเปลือกตาสีแดงอย่างชัดเจน และหลับตาได้ไม่สนิท ลักษณะตาปลิ้นแบบนี้เรียกว่าภาวะเปลือกตาปลิ้นจริง  (True ectropion) ให้ใช้วิธีการรักษาแบบผ่าตัดศัลยกรรม เป็นการผ่าตัดเพื่อการแก้ไข จะยากกว่าการผ่าปกติ จึงต้องทำด้วยแพทย์เฉพาะทางและมีประสบการณ์ในเคสแก้เท่านั้น ซึ่งการศัลยกรรมนั้นจะสามารถแก้ไข หรือลดปัญหาตาปลิ้นได้ เพือป้องกันผลเสียที่เกิดกับกระจกตาในระยะยาว 

อย่างไรก็ตาม การผ่าตัดรักษาตาปลิ้นจะให้ผลลัพธ์ที่ดีหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับการดูแลตนเองหลังผ่าตัดด้วย โดยหลังจากผ่าตัดแก้ไขแล้ว อาจมีรอยช้ำบริเวณรอบดวงตาและรู้สึกตึงที่เปลือกตา จึงควรสวมผ้าปิดตาเป็นเวลา 24 ชั่วโมง ใช้การประคบเย็นเป็นระยะๆ เพื่อลดอาการบวมช้ำ รวมไปถึงควรใช้ยาตามที่แพทย์สั่งประมาณ 1 สัปดาห์

ศัลยกรรมแก้ไขปัญหาตาปลิ้นที่ เศาณานนท์คลินิก (Saonanon) ดีกว่าอย่างไร

แก้ตาปลิ้นที่เศาณานนท์คลินิก (Saonanon)  ดีกว่าที่อื่น เพราะคลินิกมีจุดเด่นดังต่อไปนี้

• มีแพทย์ที่ชำนาญด้านการผ่าแก้ไขตาสองชั้นโดยเฉพาะ ทุกเคสจะผ่าตัดโดยรศ. พญ. เปรมจิต เศาณานนท์ แพทย์จักษุตกแต่ง และทีมแพทย์จักษุตกแต่งจากโรงพยาบาลจุฬา 

• คลินิกสะอาด ได้มาตรฐาน

• มีรีวิวศัลยกรรม ให้เทียบดูความแตกต่าง ระหว่าง before-after

รีวิวศัลยกรรมแก้ไขปัญหาตาปลิ้นที่ เศาณานนท์คลินิก (Saonanon)

สรุป

ตาปลิ้น คือภาวะที่เปลือกตาบนปลิ้นหรือแบะออกมา โดยสังเกตได้จากภาวะหลับตาไม่สนิท ขนตาชี้ขึ้น และเบ้าตาดูลึกจนผิดปกติ โดยตาปลิ้นสามารถก่อให้เกิดความผิดปกติบริเวณดวงตา ทั้งการระคายเคือง มีน้ำตาไหลผิดปกติ ตาไวต่อแสงและลม ตาแห้งรุนแรง และอาจนำไปสู่โรคเยื่อบุตาอักเสบได้ 

ดังนั้นหากพบว่าตนเองมีภาวะตาปลิ้น ควรรีบแก้ไขโดยเร็ว ซึ่งวิธีการรักษาตาปลิ้นสามารถแบ่งได้ตามความรุนแรงของอาการ หากอาการไม่รุนแรง สามารถแก้ไขได้โดยไม่ต้องศัลยกรรม แต่หากมีอาการรุนแรง จำเป็นต้องรับการรักษาด้วยการผ่าตัดศัลยกรรม

นอกจากนี้ควรรักษาภาวะตาปลิ้นกับสถานพยาบาลที่ได้มาตรฐาน และผ่าตัดโดยแพทย์เฉพาะทาง อย่างที่ Saonanon Clinic มีให้คำปรึกษาก่อนการผ่าตัดแก้ไข พร้อมด้วยแพทย์ที่ชำนาญด้านการผ่าตัดตาโดยเฉพาะ เพื่อให้การรักษาราบรื่น แก้ปัญหาตาปลิ้นได้ตรงจุด

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้น (FAQs)

ผู้ที่ยังมีข้อสงสัยเกี่ยวกับตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้น บทความนี้ยังได้รวบรวมคำตอบมาให้แล้ว

อยากผ่าตัดแก้ไขตาปลิ้น ต้องทำอย่างไร 

แผลผ่าตัดจากการแก้ไขตาปลิ้นหลังทำตาสองชั้น โดยทั่วไปแล้วควรเว้นระยะหลังจากผ่าตัดครั้งแรก กับวันที่การผ่าตัดแก้ไข ให้ห่างกันอย่างน้อย 6-12 เดือน เพื่อให้เนื้อเยื่อต่างๆ หายดี และควรรับการตรวจประเมินเป็นระยะจากทีมแพทย์จักษุตกแต่ง

โดยแพทย์จะประเมินและแนะนำวิธีการแก้ไขของแต่ละท่านแตกต่างกัน ตามปัญหาของแต่ละคน ระหว่างนี้แพทย์อาจให้นวดแผลเดิม หรือ ใช้การรักษาทางตา เพื่อรักษาหรือป้องกันกระจกตาอักเสบ เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่ดี นอกจากนี้ หลังผ่าตัดต้องมารับการตรวจต่อเนื่องจนกว่าจะหายดี

หลังแก้ไขตาปลิ้น กี่วันถึงแต่งหน้าได้

หลังการแก้ไขตาปลิ้น สามารถแต่งหน้าได้โดยหลีกเลี่ยงการใช้เครื่องสำอางบริเวณรอบดวงตาประมาณ 2-3 สัปดาห์ จากนั้นจึงสามารถใช้เครื่องสำอางบริเวณรอบดวงตาได้ หรือขึ้นอยู่กับการประเมินของแพทย์ว่าสามารถใช้เครื่องสำอางได้หรือไม่